GELENEKSEL TÜRK SANATLARI BÖLÜMÜ

 

TARİHÇE:

Geleneksel Türk Sanatları Bölümü, ülkemizin üniversite bünyesinde yer alan ve geleneksel sanatlar alanında eğitim veren  kurumların başında gelmektedir.  1983 yılında Geleneksel Türk El Sanatları Bölümü başlığı altında; Eski Yazı ( Hat ) Anasanat Dalı, Tezhip- Minyatür Anasanat Dalı, Cilt Anasanat Dalı, Eski Türk Çiniciliği Anasanat Dalı, Halı –Kilim ve Eski Kumaş Desenleri Anasanat Dalı ile Marmara Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi’nde kurulmuştur.  Ancak iki Anasanat Dalı’nda;  Tezhip Minyatür Anasanat Dalı ve Halı Kilim Eski Kumaş Desenleri Anasanat Dallarında eğitim öğretime başlamış 1986-87 tarihinde ilk mezunlarını vermiştir. Fakültemizin genç bölümlerinden biri olan Geleneksel Türk Sanatları Bölümü başlangıç tarihinden bu güne kesintisiz olarak faaliyetlerini sürdürmektedir.13 Ekim 2009 tarihinde Üniversitemiz Senato kararı ile bölümün kuruluş adı “ Geleneksel Türk Sanatları Bölümü” olarak değiştirilmiştir. Halen, Üniversite’miz Güzel Sanatlar Fakültesi’nde Lisans, Güzel Sanatlar Enstitüsü’nde Lisansüstü ( Yüksek lisans ve Sanatta Yeterlik )  eğitim ve öğretim programlarını vermektedir.

Kuruluşundan bugüne kadar Bölümümüzde Bölüm Başkanlığı görevinde bulunan öğretim üyeleri; Prof. Erol Eti ( 1983- 1991 ), Prof. Ayten SÜRÜR ( 1991-1993 ), Prof. Dr. Feryal İREZ ( 1993-1999 ), Prof. F. Çiçek DERMAN ( 1999-2002 ), Prof. Şerife ATLIHAN (2002-2008 ), Prof. F. Çiçek DERMAN ( 2008-2011 ), Prof.Sibel ARIK ( 2011-     ).

 

BÖLÜMÜN AMACI VE EĞİTİM:

Geleneksel Türk Sanatları Bölümü, sanat formasyonu alarak görme ve algılama yetisi kazanan, geleneksel değerleri araştıran, saptayan, koruyan ve sanatsal kimliği ile çağdaş anlamda ileri götürmeyi hedefleyen ve özgün yaklaşımlar getirebilen yaratıcı bireyleri yetiştirmeyi amaçlar. Bölümde, eğitim – öğretime açık bulunan anasanat dalları adı altında yer alan lisans programlarında sanat ve tasarım, kültür ve teknoloji başlığında temel teorik ve uygulamalı bilgiler, bölümün  adı altında yer alan lisans üstü programlarında kişinin uzlanım alanını kendisinin belirleyeceği  ileri mesleki bilgiler verilir.

 

Tezhip-Minyatür Anasanat Dalı

Tezhip-Minyatür Anasanat Dalı eğitim programında; evrensel kültüre mal olmuş, millî değerlerimizin ışığında, kitap sanatlarından Tezhip, Minyatür, Hat, Ebru, Restorasyon ve Konservasyon, İç Mimari sanatlarından Kalemişi, Türk İç Mimari Restorasyonu ile Ahşap Sedef Oyma Sanatları ve kültür derslerinde uygulamalı ve teorik eğitim verilmektedir. Bölümün amacı Türk Sanatı’nın klasik anlamda eğitim kriterleri ve özelliklerini çağın estetik anlayışı ile birlikte ele alıp yeni yorumlara varabilen sanatçıların yetiştirilmesidir. Mezunlar lisans diplomasına ve sanatçı unvanına hak kazandığı gibi, eski eserlerin bilimsel yöntemlerle bakım ve onarımını yapabilir, müze, kütüphane ve bu gibi kurumlarda görev alabilir. Tezhip, Minyatür, Hat, Kalemişi, Ahşap, Sedef, Ebru sanatlarında yeni ve çağdaş eserler ürettikleri gibi sağlam desen bilgileri ile tekstil, seramik vs. sektörlerinde desen tasarımı alanlarında da görev alabilirler. Bölüm kurulduğundan bu yana lisans ve lisansüstü eğitiminde, birçok Japon, İranlı, Kırgız öğrenci mezun olmuştur.

 

 

Halı Kilim Eski Kumaş Desenleri Anasanat Dalı

Geleneksel Türk Sanatları Halı Kilim Eski Kumaş Desenleri Anasanat Dalı’nda verilen eğitimde; Geleneksel Tekstil Sanatları alanındaki bilimsel araştırmalara, gittikçe yok olan tekstil sanatlar ürünlerinin araştırılmasına, saptanmasına ve arşivlenmesine, bu bağlamda Türk kültür miras ve birikiminin sistematik olarak değerlendirilmesine önem vermektedir.Temel tasarım, kirkitli dokumalar  ve dokuma  kumaşlar, baskı ve boyama teknikleri teorik ve uygulamalı olarak aktarılmaktadır.Geleneksel tekstil sanatlarımızda önemli bir yeri olan  doğal boyar maddeler ve uygulamaları, restorasyon ve konservasyon bilgileri verilmekte, eğitim süresi boyunca yapılması zorunlu olan stajlar ve alan araştırmaları ile bu bilgiler pekiştirilmektedir.. Mesleki bilgiler yanında fakülte havuzunda bulunan diğer disiplinlerden alınacak kültür ve sanat tasarım dersleri ile mesleki bilgilere zenginlik katılabilinmektedir. . Lisans eğitimi süresince yönetmeliğe uygun alarak farklı disiplinlerden yandal ve çift anadal eğitimi alabilen öğrenciler daha donanımlı olarak mezun olabilir ve  eğitimlerinin bir kısmını yurt dışı eğitim kurumlarında tamamlayabilirler.

Anasanat dalı’ndan mezun olan öğrencilerimiz özellikle tekstil sanatları alanında söz sahibi olabilecek bilgi ve birikime sahiptir. Kendi atölyelerini kurup özel çalışmalar yapabildikleri gibi, tekstil kurum ve kuruluşlarında tasarım ve üretim alanında çalışmakta, müze ve koleksiyon çalışmalarında  görev alabilmektedir. Lisans üstü eğitimini tamamlayan mezunlar kendi alanlarında uzman kişilerdir.